Gladiator, Blade Runner, Alien serisi, Kingdom of Heaven, Black Hawk Down gibi filmlerin yönetmeni Ridley Scott, 'Prometheus' ile bildiği sulara geri dönüyor.
Özellikle çektiği epik filmlerle büyük bir üne sahip olan yönetmenin, bir bilimkurgu olan 'Alien' serisiyle uzaktan akraba bu filmi, korsana karşı mücadele amacıyla Türkiye'de ABD'den bir hafta önce vizyona girdi.
Konu kısaca şöyle: Yaradılışın kökenlerini araştıran bir grup bilim adamı, bir ipucuyla karşılaşır ve bu ipucu onları evrenin en karanlık köşelerine kadar yönlendirir. İnsanoğlunun geleceğini kurtarmak için amansız bir mücadele başlar.
Tanrılarının karşısına dikilen adamlar
Prometeus adı Grek mitolojisinden geliyor. Titan Prometheus, Titanlar'ın Tanrılar'a isyanı sırasında tarafsızlığını koruyup Zeus'un gözüne girer ve Olimpos'ta kendine bir yer edinir. Ama öte yandan, asıl amacı atalarının öcünü almaktır. Tanrılar'ın düzenine başkaldırır. Bir efsaneye göre, insanı yaratır ve ateşi Tanrılar Dağı'ndan çalarak insanlara armağan eder. Zeus'u hiçe sayarak yaptığı bu hareketin bedeli olarak Kafkas Dağı'na zincirlenir ve Tanrılar'ın gönderdiği bir kartal, her gün yeniden oluşmakta olan ciğerini kemirir. Buna karşın onu bu işkenceden kurtaran da Zeus'un oğlu Herkül olur. Film de bu hikayeyle bir ölçüde paralellik kuruyor. Scott film hakkında: 'Bu bir yaratılış hikayesi. Tanrılar ve karşısına dikilen adamlarla ilgili' diyor.
Scott'tan tekrar Bilimkurgu
Ridley Scott'ın bildik sularda yüzüyor olması önemli. (Tabii ki bu lâf sadece bilimkurgu seviyor anlamına gelmiyor, epiklerine lâf etmek haddimize değil) Film aslında 'Alien' serisine eklenecek bir halka olarak düşünülüyordu fakat daha sonra başlı başına bir film olarak çekilmesi daha uygun görüldü. Olayların 'Alien' serisiyle aynı evrende geçmesi sizi yanıltmasın. Film, bir preküel (serinin öncesini anlatan film) veya seküel (serinin sonrasını anlatan film) değil. Scott film için 'Bu film sadece korkunç bir film değil, aynı zamanda evrimsel sürecinin gizemli sularında dolaşıyor' diyor...
Daha önce reklam yönetmenliği de yaptığı için görsel yönetime ve sanat tasarımına özen gösteren Scott, 1982 yapımı 'Blade Runner'dan bu yana ilk kez bir bilimkurguya girişiyor. Scott, özenli yönetimini sadece görsellikle de sınırlandırmıyor. Oyuncularının filmi yaşamasını istiyor. Örneğin çekimler sırasında tüm oyuncuların sette yatıp kalkmasını istemiş. Plan oyuncuların başka projelerde yer almaları ve güvenlik sebebiyle iptal edilmiş.
Film, şık bir '2001: Uzay Macerası' göndermesiyle açılıyor. Sadece Strauss'un müthiş eseri 'Böyle Buyurdu Zerdüşt' çalınmıyor uzayın derinliklerindeki bir dünya, güneşin önünde yükseliyor... Bomboş gezegenin dev bedeni gözlerimizin önündeyken gürleyen sular, ilk günlerin karmaşık halini resmediyor.
Ardından iki bilim adamının İskoçya'da bir mağarada buldukları gizemli işaretleri görüyoruz. Prometheus adlı uzay gemisi yola çıkmaya hazırlanıyor. Bu aşamada gördüğümüz karakterlerden biri, David. Çok geçmeden, onun bir android olduğunu öğreniyoruz. (Zaten filmden önce de viral video olarak David'in görüntüleri internete verilmişti). Filmin en önemli noktalarından birinde David'in yaradılışını sorgulaması var. Düşünüyor; 'Tanrı insanları yarattı, insanlar ise androidleri...'
Düşünüyorsak var mıyız?
Kendisi yaratımın, yaratımı... David bu durumu metanetle karşılaşmış görünüyor. Mürettebat uykudayken antik dilleri çalışıyor, filmler izliyor ve programına göre 'insandan daha insan' olmaya çalışıyor. Scott elbette bu temayı ilk kez işlemiyor. Daha önce Blade Runner'da da Roy Batty'nin yaratıcısıyla karşılaşmak için ne kadar ileri gidebileceğini sorguluyordu. David de filmin bir bölümünde, mürettebattan Doktor Holloway'e bunu soruyor. 'İnsan nedir?' diye sorgularken, bu soru başka soruları doğuruyor: 'Düşünüyoruz, o halde varız' mı acaba? Yoksa hissetmek mi gerekiyor? Hissetmek nedir? İnsandan daha insan olması için kusursuzca yaratılmış bir robot hissedemez mi? Ya da hissediyor gibi davransa, bunu anlayabilmemiz mümkün mü? Bizim hislerimiz de program olabilir mi?
David rolünü oynayan Michael Fassbender'ın bu filme hazırlanmak için öncelikle Blade Runner'ı daha sonra ise The Servant, Lawrance of Arabia ve 'The Man Who Fell into Earth' filmlerini izlemiş olması tesadüf değil. Oyunculuk olarak da bu filmlerin başrollerindeki ünlü isimler gibi ölçülü bir performans ortaya koyuyor. Filmin önemli karakterlerinden biri olan üst düzey yönetici Vickers'ı oynayan Charlize Theron, topuzu ve dar üniformasıyla perdede bir 'güç gösterisi' yapıyor. Gördüğünüz anda, dediğini yapacak biri olduğunu anlıyorsunuz... Dünyanın en büyük şirketlerinden birinin yöneticisi olarak, vahşi kapitalizmin emrettiği her şeyi yapabileceğini hemen belli ediyor.
Doktor ekibi ise bu karakterlerden daha fazla süre almalarına rağmen dengeli süre dağıtım adına çok fazla ön plana çıkmıyorlar. Yine de masum suralı, bilim kadını Elizabeth Shaw (Noomi Rapace) oldukça tedirgin görüntüsüyle inandırıcı bir performans ortaya koyuyor.
Bu arada Alien serisindeki Space Jockey ve düşmüş uzay gemisinin esrarı açıklığa kavuşuyor...
Del Toro'nun filminin ertelenişi...
Filmin ilerleyen dakikalarında hem karakter içi çatışmalar hem de dış müdahaleler artıyor. Tempo yükselirken bazı önemli keşifler açığa çıkıyor. Tabii bununla beraber şiddetin dozunun arttığını da belirtmeliyiz... Yönetmen, 'Olabildiğince agresif olmasını istedim. Yaş sınırlarını takmadım' diyor.
Ve Scott'ın filmi izleyeceklere bir uyarısı var: Kendisi, filmin Xenomorphlar üzerine olmadığını, seride yeterince işlendiğini ve onlara ilişkin kaynakların kuruduğunu düşünüyor.
Filmin yaratacağı etkiyi anlatabilmek için de bir anekdotla bitirelim yazımızı... Guillermo Del Toro, kendi filminin daha az iş yapacağını düşündüğü için H.P. Lovecraft'tan uyarladığı filmi 'At the Mountain of Madness-Deliliğin Dağlarında'yı proje aşamasındayken ertelemiş...
- Orjinal adı: Prometheus
- Türkçe adı: Prometheus
- Yönetmen: Ridley Scott
- Yapım yılı: 2012
- Oyuncular: Noomi Rapace (Elizabeth Shaw), Michael Fassbender (David), Charlize Theron (Meredith Vickers), Idris Elba (Janek), Logan-Marshall Green (Charlie Holloway), Charlie Harris (Fifield), Guy Pearce (Peter Weyland), Rafe Spall (Milburn)
- Tür: Bilimkurgu / Gerilim / Aksiyon
- Yapım: ABD
- Dil: İngilizce
- Kişisel puan: 4 (Kaan Kavuşan)
Yorumlar